���� 6. ������ ������




6.1. ��������� ��� ��������������� ���������




6.1.1. �������� ����������� �������

����� �.�.�������� ��������� � ������� ��������� � ������������ - ���� �� ���������� � ����������. �.�. ����� ��������, ��� � ��������������� ������������� ������������ ��������� � ������������� ����������� ������� ���� (����� �.�., 1991; ���������) (���. 1).
          �������������, ��� ��������� � ������� ��������� ������� ���������� ����������, ��� ������������� (�.�. �����, �.�. �������, �.�. �������, �.�. ��������, �.�. �������-������, �.�. ������, �.�. �������, �.�. �������, �.�. ����������, �.�. �������), ��� � ���������� ������� (��. ��������, �. ����, �. ������, �. ������, �. ��������� � ��.).
          ��������� � ������ ���������, ��������� ������ � ��������, ������ ���������� � ��������������� ����� ������� � 20-� ��. XX �. ������ ���� ������ ��������� �. ������ (1926). ����� �� ��� ���� ������������ ������ �������������� ��������������� ���������� - �. ������, �. �������, �. ��������.
          � ���������� ���������� ������� ����� 50 ������ ���������. � ����� � ����� ���������� �.�. ������� (������� �.�., 1990) �������� �������� � ���������������� ���������� �������, ��� ����� "�����".
          � ���� ����� "�����" ��������������� ������ ��� ���������������� ������� �������� ������������. ���, �. ������� (������� �., 1992) �����, ��� "�����" - ��� �����������, �� �������� ������� ������ �����������. ��� ����� ����� ������� �. ��������� (��������� �., 1986; ���������): ��� ���� "��������� ��������", �.�. ������������� ����������, � �� ������� ������������ ��������������� �������. �������������, ��� � ��� 2-������ ���������� �� ����� ����������� ���� ����������� (����������� �� ������������, ���������� �� "������� ������"; ����������� � ���������� - "����� ����������"), ���� ���������� ���������� (����������� � ��.), ���� ������� � ���������� ������� ���� ��� ����� ��������� (�������� ������, ���������� ��������).
          ����� ���� ����� �� ������: "��� �� ����� ������?", ����� �������, ��� ��� ������������ ����� �� �������: "�����?", "��� ����?", "������?", "�� ���� ������� ����� ���� ������ ���, � �� �����"? ���� ����� ������ ���, ��� ��, ��� ����������� �� �����, ������������ ������ ������ �� ���� ��� ��� �� ������������� ��������, �� ������� �� ���.

��� �� ����� ����������� ���������� �������� �� ���, ��� ���� ����� �����- ��� ���� ����������, ���� ���� (�������), ���� ���������, ���� �����������, ���� �������� ��������, ���� �� ���������.
(http://psychol.ras.ru/; ��. ���� ��������� ���������� ���);
(http://www.pirao.ru/; ��. ���� ���������������� ��������� ���);
(http://www.psy.msu.ru/; ��. ���� ���������� ���������� ���).


6.1.2. �������� ��������� ������

����� ��� ���� (�������). ������������������ ���� ����� ������ ����������� ���, ��� �������� ���� (��������) � �������� ������ �������� �� ������� "�����" � "��� ����" �������������� ��������, �.�. ����������� ����������������, ������������ �������� ��������� ��������.
          ������ ������� ������� ������������������ ����������� ��������, � ����� ����������� — �����. ������ �������� � ���������������� ������� ������ (�.�. ��������) (�����. 6.1).
�.�. �������� �.�. ����������           ����� ��� �����������. ��� ����� ������ �� �����, ����������� �.�. �������, �.�. ���������, �.�. ����������, �.�. ������������, ���� ����� �� ������, "������" �������������� ���������� ��������, ��������� � ����� ����������� ���������� �������� ���������� �������� � �������������� ����� � ����� �������������� ����. ����� �������, ����������� �������� ������� ��� ������� ����������, ������ ���������� �������� ������ �� �������, "�����" � "��� ����" ������� ��������� ��� ����������.
          ����� ��� ���������. ���� ��������� ��������, ����� �������� �� �������: "���� �� ����� �������?", "��� � ��� ����� �������?" � ��� ����� ������ ��������� ���������. ��������� ����� ��������� � �������� �������, ����� ������� ���� ��������� �������, ���� ����� ���� ������������ �������� � �� ���������� ���������. � ��������� ������������ ������� ����������� � ���������������� ���������� ��������, ��������� � ���������� ������� ���������� ����. ��, ��� ��������� �������� ������������� ����� ��������, ������ ��� �� ���������� ������� ���������.
          ����� ��� ���������� �������� ��������. �������� ������ �� ����� �������� ���������� ��� �������� ����������, ������� ��������, ��� ���������� ����� �������� ������������� ��������� � ������������ �������� � ��� �� ����, ��� ������� �������. �. ����� ������� � ������������� ������ �������� �����������, �������������, ������� ���������� � ���������������� ����������. �������� ����� ������ �������������� � ��� ������������� ����������, � ��������� �.�. ��������, �.�. �������-������, �.�. ������.
          ����� ��� ����������. �������� ���������������� � ����������� ������ ������ �������� ��������� ������ � �������� ����������. ��������� ��������� ������������� �� ������� ���������������, ������� ����������� �������, �� ��� ������� � ���������� ������� � ��������� ��� �����-���� ����������. ������� ����������� ���������� �������, ��� ����� - ��� �� �����, � ���������� ����������, ���������� ���������� �������� � �������� ��� ��������. ����� �������, ����������� ������ �������� ������, � ����������� �������� - ���������� ���������� ����������. � ���� ����� �.�. ������� ���������� ������ ��� ���������� ���������� ��������� � ������������, ����������� ��� ������ ����� ��������� ������������, �.�. �� ���������. �� ������� ����������� ��������, ��� ����� - ��� ���������� �����������. ���������� ��������������� ��� ���������� � �������������� ����������� (������� �.�., 1988).
          ������� ����� ��� ����������� ������ ���� ������������ ������������ - ��� ��������� ����, ��������� ��������� ��� ��������� �����������, ����������� �������� �����������, � ��� ����� � �� ������ ���������. ������� ������������� ������ � ��������� �������� ������ �� ����������� ����, ��� ��������� �������� ��� ����������������. ��� ����������� ��������� ���������������� ���������� ������ ���������� ������������ ��� ������������� ���� ��������������� ��������, ��� �� ��� �� �������� ���������� � ��������������. ��� ����� ��������� ���������� ������������ ������ � �������� �������� ������������� ���������������� �����������.
          �������������, ����� �������� - ��� � �����������, � ����, � ���������, � ����������, � �������� ��������, ��������������� ��������� �������� (http://www.voppsy.ru/journals_all/issues/1996/963/963116.htm; ��. ������ �.�. ������� "���������������� � ���������� ��������� ��������� ��������").


6.1.3. ����� - ��������� - ������������� ����� ��������

��� ������������ ��������� �������� ��� ���������������� ��������, ���������� ������������ �� ������� �����������. ������ ����� ��������� ����������������� ��������� � ����������� "���������" � "������". �� ����� ������� ���� � � ����� ��������. � �������� ���� �������� ����� ��������� ��������������� ��������: ������������� � ����, ������� � ����������� (������� �.�., 1997; ���������), ����������� � ��������, ���������� � ���������� (��������� �., 1986; ���������), ������� � �������, ��������, ����� � ������� ����� (����� �.�., 1967), ��������-������������ ��������� � ������� (������� �.�., 1969), ����������� ��������, ��������� � �������� �������� (�������� �.�., 1986), �������� �������� ���� (�������� �.�., 1975), ��������� (������ �., 1954) � ���� ������� ������������� (������� �.�., 1990).
          ����� ������, ��� ������ - ���������� �������������� ��������, � �������� ���������� ��� ����� �������� ����������, �� ����� ����������� � � ����� ������.
          � �������� ���������� ���������� (��������������) � ���������� ������� ��������� (�. ������, 1959), ���������� � �������������� ���������� (�. ������, 1938), ���������� � ������������ ������������ (��. ��������, 1964) ��������������� ��� �������� ���������� ������� � ���������. ������ ��������, ��� ���������� �������������� �������� ������������� ��������� � ������������ � ����� �� �������, ��� � ������� �������. ���������� ���������� (������������, ����������, ���������, ��������, �������������, ������) ������ ��������� ������� � ������������ ����������� ������.
          ��� ������������� ���������� (�.�. ��������, �.�. ������, �.�. �������-������) ���� �������, ��� � �������� �������, ������ � ������������ �����������, ����� ��������� � �������� ��������.
          ����� ���������� � ���������� �������� ���������� �����������: �������� �������� ������ �� ����������� ���������, � ����������� ���������, ������������, ���������� ���������� ��������.
�. ������           � ����� � ����, ��� �������� �.�. �������, ����� ����� ��������� ������, � ����� ���� �������� ���������� � �� ������������� �����. �.�. ��������, ��������, �����, ��� �������� ��������� �������� ������������ ����� ������������ ���������� ������������ �������, ������ ���� �����������������, ������������� �����. �.�. �������, ������, ����������� ��������, ��� ������ �� ��� ��, ��� ������������� ��������, ����������� �� �� ������������� ����� (����� ������� � ��������: �� ������ ����������� �������� ��������� ������������ � �������� ��������). � �. ������ (������ �., 1938) ������� �� ���� �� - ��� ����� ��������, ���� �������, ��� ��� ������ �������� �������; ��������� �� ���� ����� ������������� (������������) ��������, � ������ ������ ����������������.
          ����������, � ������, ������� ������������� ������, ����� ������� ����� ����������� ��������, ��� ������� ����������, ���������� � ���������� ������ ��� ��������� �������, ������ ���������� ��� ������ ���������� (���������� � ������� � ������� ������, � �������������� � ���� ���, ��������, ������ ���� ����������, �����������), ������������� (���������� ������ ��������� ����� ������������� ����������� ��������).
(http://www.pirao.ru/strukt/lab_gr/l-teor-exp.html; ��. ����������� ������������� � ����������������� ������� ���������� �������� �� ���).


6.2. ������� ���������




6.2.1. �������� ������� �������

��������� ������� ������� �������� ������� ���������, ������� ��������������� ��� �������������, ��� � �������������.
�.�.�������           ������������ ���������� ������ ���������� ������������ ������� ���������, �������� �� �������� �����������. ���������� ������ ������������� ���������� �������� ���������� � ����� ��������� ���� � ������ ����������. �.�. ������� ��������, ��� ����������� ��������� "���� �� ������� ����������� �������������� ��� ����������� �������������� ��������� � ������, � ������� �� ��� ���������� ��������� ������������� �����, �������� � ��� ����������, ��������� �����, ����� ������, ������ �������������� ��������� ����� ����" (������������, 1986. �. 14).

������� ��������� ������������ ��� ������� ��� ���������, ���������� � ������������ ������������, - � ������ ������ ������������ ������, ������� ������������.
          ������� ��������� ��������� ������������� �������� ���������� �� ������ �����������, �� � ������� ���������� ��������� ���� ������� ������������, ������������� ������������-������� �����. ��� ��������� � �������� �������� �������������� ������������, ��������������� ��������� ������� �������� � ������ ��������� ��������.




6.2.2. ��������� ������� ���������

���������� ���������� ������� ��������� ��������� �������������� � ���������� ����������� (���������� � ��������� ���������� ��������� � �����������).
          ������� ��������� ������� ��������� ������������ ��������� ����������������� ����������, � ������� ��������� ����������, �������� � �����������. ���������� ������� � �������������� ���������� ���������� ���� ���������, ������� � ������������. �������� ������������� ��������� �������� � ������ ��� � ����� ���������, ������� ����������� ��������� � ��������� ������������ ���������, ��������� � �������������� ������� ������������. ����������� - ��� ����������� �������, ������� ���������� ��� ������������� ������� ������������ (������� �����, ���������, ���������� � �.�.).
          ������ ���������. ����� ��������� ���������� ����������, ������������ ������� ������������, ������ ����� �������� ������ ���������. � �� ����� ��������� ��������, �����������, ���������, ������� � ���������� � ������, ������� ������������� ���������� � ���������������������, ��������������� � �������������� � ������� � ������ ����� ������������.
          �������������� ����������, ������� � ������ ���������� ������� ��������� ��������� ������� �� �������� ������� ������������ � �� ����������. ���������� ������ �� ���������� �������� � �������������������� ������� ������� ������� ��� �� ����������.


6.2.3. ������������� ������� �������

I. ������, ���������� � ����� ������� ������������:
          1) ������, ��������� � ����������� ������: ������� ��������� ������� ���������� ������ ����� �����, �������� ��������, ��������� ��������, ���������� � ���� ������� � �.�.
          2) ������, ��������� � ����� ��������� ������: ������� ��������� ������� ���������� ��������� ���������������� ����������, ����������, ������������ ����������� � �������� ������� �����, �.�. ������� �������� ��� ������� �������, � �� ������ ���������� ����������.

�� ������ �������� �.�. (������� �.�., 1990; ���������), � ����� ������� ����� ������� �������������� � ���������� ������ (���. 2). ���� � ��������� � ���� ������ ����������� �������������� �� ���������� �������� ��������, �� ����� �������� � ������� �������������� �������. ���� � ������� �������� �������������� �� ������� �������� � ���� ������, �� ������� � ���������� �������.
          � �������������� ������� ��������� �����, ��� ����������� �������� � �������� ������; �������� ������ � ������� � ��� ������; �������� ������, ������������.
          � ���������� — ����� ������, ��� ��������� ������������� ������ ��� ���������� �����, ������� ������ ��� ����������� �������, ������� �� �������� ���. ��� �������� ������ ������������� � ��������� � ������� ��������, ���� �� ��� ������ ������� ��������� � ���������� ������ ������� ���������.

��� ������ ����� ��������� � �������� ���������� ������� �� �������� � ���������� �������� ��������. �������� ����� �������� ������� ������� � ������� ����� ���� ������������� �������������� � ��������� ������.
          ����� �� �������� ����� ������� �������� ��������� � ��������� ��������� ��������� ��������� ���� ���������� ��������� ������.
          �� ������ �������� �.�., � ��������������, � ���������� ������ ����� ����� ������ ������.

  1. ������ �������������� �������:
    • ������� �������������� ������ (���������� �� ��������� ������ �������� - �������, ���������, ����������������);
    • ������-�������������� ������ (���������� �� �������� �������� ��������� ������, ������� ���������������� ������������ ������);
    • ������ ��������������� (���������� �� ������������ �������������� ������ � ����� �� ���������� ����������� ��������� ���������������������) (���. 2).
  2. ������ ���������� �������:
    • ������� ���������� ������ (���� � ���������������, ��������� ���������� ���������� ������);
    • ����� ����������, ��� �����������, ������ (���������� ������ ������������ �������) � ���������� � �����������, �������� �� ���������);
    • ������ ����������� �������������� (���������� �� ������ ������� �������������� � ������ ���������).

��� ��������� �.�. �������, ������ ������ ����� ������������ ���������� � ������� �������� (���. 3). ��������, ������� �������������� ������ ����������� � �������� ������� �����, � ���������� � ������� �� ��������������� ����������; ������-�������������� - � ��������������� ��������� �� ������ �������, � ��������, ���������� ������� �� ������ ������ �������� ������; ������ ��������������� �������������� � ���������� � ������� � ������������� ������������ ����������� �������� ��������, � �������� ��������� ���������������.
          ������� ���������� ������ ����������� � ���������, ����������������� � ��������� �������� ������ ����� � ���������������; ����������� ������ - � ���������� � ��������� �� ������������ � � ��������� �� ������, � ���������� � ������ ���������; ������ ����������� �������������� - � ���������� � ������������ ������ � � ��������� ������������ �������� �� �������������. ���������� ������ ���������� � ������ ��������� ���������� � ���, ��� ��� ���������, ��������� ������ �� ������� ����������; ������� ����������� ������ ���������� � ������������ � ������������, � ������������� ������� ������������ � ������ ����� �� ���, � ���������� �������������� ������� ��� ������ �� ���, � ���������� � �������� ���������� ��� ���������� ��������� � �.�.


6.2.4. �������������� � ������� ������� ���������

������� ��������� ��������������� ����� � ������������� ������� ������� (���. 4).

���� �������� ������ ��������� ����������� �������������� ���������� ��������� � ����������� �� ������� � ������� ��������� ����������� � ������ ������, �� ��� �������������. ���� ������ ����������� ��� ����������������, ��� � ���������������� ���������. � ������ ������� ������� ���� �������������� �����������, � �� ������ - ������ ����������� ������-�������������� ������������, ��������� �� ������, ������������ ������� ����������. ����� ����, ���� ������ ������������ � ��������, ��� �������� ���� ����������� � ������� ��������.
          � ���� ����� ��. �������� ��������� ������� ��� �������� ���� ������ (����������): � = � � � � �, ���: � - ���� ������, � - ����� ���������� ������ ��� ���������� ��������, � - ����������� ����������� ����������� ���������� ������������ ����, � - ���������� �������� ���������� ���� ����.
          ������������ �������� ������ ����������� �� ��� ������� �� ���� �������� ����� ������-�������������� ������������ ���������, �� ���������� ��� ������� �� ��������� � ������� �������� ������������, �� ��� ���������� �� �������. �� ����, ���� ���� �� ������������ (����������) ���������, ���������� ����������, ��������� ���������.

������ � ����������, �������� �������������, �����������, ������������ (�.�. �����), ��������������� (�.�. ���������), ���������������� (�.�. ��������), �������������� (�.�. ���������) � �������� (�. ����������) ������� ������.


6.2.5. ������� � ������������� �����

�. ������������������� ������� (� ������������������� ����������� - ��� ������������� ����������� �������������� �����������) ��� ���� �� ����������� ������� ���������, ���������� �������� �������� �� ��, ��� � ������������ �������, �� � � ���������������� �������������� ������� ������ "�������" ����� ������������ ��� ������� ������� ���������. �� ���� ����� ����������������� ����� ������������, ��� "� ���� ��� �������� � �����", "���������� ��������� �������������� �������" � �. �. ����� �������� ������� �������, ��-������, � ���, ��� � ������ ������ ������ ������� ��� ������ �������� �������� � ������� ��������� (�. �������). ��-������, ��� ����������� ���, ��� ��� �� ���� ������� - ��� ������� ������������ �������. ������� ������������ "��� ���������, ��� ���� �� ������������ ���������� ������� ��������� ������������� �����", � ����� ����� �������������� ����� �������� � ��������� � ������. �������, �������� �.�. ��������, "����� ���� �������, �����������, ��������������, �������������-��������������, ������-�������������� � ������ ������� - ������������� �������" (������������, 1986, � 17-18).
          �������� �������� ������� ������������� �������� � �������, � ������ (��� �������������� ����������� �������������� �������������� �����������) � ������������ ������ �������� ���������� ������� ���������������. �� ������ ���������� ������� ���� �������������� �������� �������, �������������� ����, ����� ������ ���� ���������� ��� ������� (���������� �.�., 1972. �. 251-252). �������� ������ ����� �������, ��������� ������������ �������� �������� � ������ �������� ���������� ������� ���������� ������� ������������, ��������� �� ������, ��������� �������� ��������� ��������� ��� ����������� ������������.
          ����������� ������� ��� �������� � �������� �������� � ���������� �������� � � ����� ������� ������������ - ����������� �������� � ������ ���������� ����������������� � ��������������. ��� �������� ������ ��������, ��� ����� ������� ������� � ������. �������� �������� ���������� ����������� �������� — ������������� ����� �������� � �������, ������� ������� ������� �� �������� �������� ��������� ������������.
          ������� ���� � ������������ �������� � ������ ������ �������� ���������� ��������, ������������ �������� � ����������, ������� ��� �� ����� ��������� ��� ������ ���������� � ��� ������ ������; ����������� � ����������, ��� ���������� � ������������� ��������� ����� ������ ��� ���������� ������ � ����� ��������. ��������� ������ �� ������, ������� ������� ����������� ����������. ������ ��������, �� ��������� ����������� ����������, �� �������� ��������. ����������� ���������� � ������� ������������ - ��������� ������� ������������� �������� � ���. �� ��������� �������� ��������� � ������� ������ �������� � ��������� �������� ������ �����, ����� ��� ��������� ��������, ����������, � ��������� ������ ������� ������ ������.
          ������� �������� � ������ ������� ������ ������ ���� ���������� (�� �� ���������) ������������. ������������ �������������� �� ������ ������������� �������� � ���������� ��������� � ���� ��������, �� � ���, ��� � ����� � ��� �� ������� ����� ��������� ����� �������. ���� �� ������� ����������� � �������� ��������������� �������� - "����������", �. �. ����� �������� ������, ������������, ������� � ��������� � ���������. ������� ��������� - ��������� ����������� ������������� �������� � ����. ������ �������� ������ ������ ��������� �� ��� ��������� � ��������� ������. ������������� ������ ��������� ������ - ���� �� �������� ������� ��������� ��������. ������������ ������ ������������� �������� � �������� ��������� - ��� ������������� �������, ����� ����� �������.
          ��� ���������, ���������������� �.�. ����������, ����� ������ ������������ ���������� ����������� �������� ��������, ���������� ������������ �� ������������ �������� (http://www.pirao.ru/strukt/lab_gr/l-ps-not.html; ��. ����������� ��������������� ����� ����� ��������������� ����������).


6.2.6. ��������� � ������ � ������������� �����

������ ��������� ��� ������� ������������� ����� ������ ���������� �������� ��������� � ���� ������ ���������. ���, �. �. �������, ��������� ��� ���� ��������� � ������ — �������������, ����������� � �������������, — �������� ������ �������������� ���������� �� ������ ������������ � ������� ������� (���. 5), (���. 6). ����� �����, ����� ���, ��� ���������� ������� ������������� ���������: "...�) �������������, �������, ��������... ���������� ���������� ��������� ���������� � ������ �) ...�������������, ��������, ��������������, �) ...�������������, ��������, ���������-������������, ���������� ������������ ��������� ��� �������� �������, ��� �������� � ����� ��������" (������� �.�. � ��. 1990; ���������). ������� �������, ������������� ����� �������� ������� ������������, ��� ��� ���������, �� ������ ����������������, �� � ���������� � �������������, ��� ������ ��� �������� � ������������ ��������� �� ������ �� ������������, �� � �����, � ���� ����������� �������.


6.3. ��������� ���������� ������




6.3.1. �������� ��������� ���������� ������

������� ���������� ����������� ������������ ����� ������� ���� ���������, �������, ���������� � ������ ������ ������������ (����������������, �������, �������), ���������� ����������, ������������ ��������� � ���� � ������ ��� �� ��������, ��� � �� �������� ���������� �����. ����� �� �������� ����� ����� ��������� ��������� ��������� ����������, ������������ ���������� �������� ��������� ���� �� ������� ������ �������� �����, ��� ���� ����������� �������� ���� ���������� � �����������. ������������� ������ �������� ��, ��� ��������� ���������� ����� ������� � ������ ���������� ��������, ��� ��������������, ���������������, �������������� ��������� � �����, �������������� � ������� ����� ������������ ��� ���������� ����� � �.�.
          ���������, ��������������� �� ����������, ������������ ������� � ������� �������� ������� ���������� ������ � ��������� �������. ������� �������, ��� ���� �������� ������������ ���� ����������������� � ���������� ������ � ����������� �� ������ �������. ������ ������ ��������� ������� ����� ������������ ��������� ����������������� ���� ������� ����������, ���� ������� ��������� �������. � �������� ����� ���������� ������ � ������������ ����������� ������������, � ����� ��������� ������� - � ������������ � �������� ����������.
          ������������ ��� ��� ���� ������������� ��������� ������ �������������� ������� ��������� ����. ����, �������������� �� �����, ������������ ������� �� ��������� ��� ������ ���������� ����, ������� ���� ������������� ����������� ��� ����������� ���������. ��� ������������ ��������� ����������. �������������� �� ������� ������� � ������������ �������, ���� �� ��� ������������� ��������, � ������ - ������������� �������� ����, ������� ������ ����� �����.
          ����� ���������� ����� ����� � ��������� ���������� �� ������� � �������� � �� ������� ��, ��� ����������� �� ����������, ������������� ���� �������, � �������������� �� �������, ��������, ������������� ���� ������.
          �������������� �� ������� � ������ ������� � ������ ������������ ������� (��������� ���, ��� ������������ ��� �������� ��� ����������� �����) ��������� �������, � �� ���������� ��������� ���������, ��� � �������������� �� �����. ��� �������� ����������� ���������, ��������� ������������� ��������, ��� �� ���� �������� ������ � �������� �������� �������, � � �������������� �� ����� ��� ����������.
          ������ ��������� ����� ������������ ������ �� ��� �������� ������. ����� � ������ ������� ���� �������� ������������, ������ �������� �� �������� ������������� ����� ����� ������ ������������ �� ���������� � (���) ��������� �������. �� � ����� ���������������, �� � ������������� ���������� �� ����� ������� ���������, ��������� � �����������, ��������� �������� ������������ ����� �������� ��� "������� ������", ��� "������� �������".
          ��� �� ����������, ���� ������ ����� ������������ �� �������� ������� ������ ������������? ����� ��������� � �������� ����������� ������������� ����� ���������� � ����� � ��� �� ������, ��������� � �� ������� � ���������� ������, � ����������� �� ������ ����������� �����������������. � ����� ������� ���������� �������������� ������������ � �������� � ������� ���������� ���������� � ������ ������������. ������ ��� �������� ��������� ���������� ������� � ������ ����� �������� � ���������� ������. � �� �� ����� �������, � ������� ����������� ��������� ��������� �������, ����������� ����� ���������������� � ��������� �������� ������������ � ������, ���������� �� ������������.
          ���� ������� ������������ �� �����, �� �� ���������� ������ ����� ��������, � ���� ������������ �� ��������� �������, �� ����� ���������� ���������� ���� �����������, ���������� ��� �������� �������. ��������� ���� � ���������� ��������� ������� ������ �������, ��� � �������� ��������������� ������ ����, ��� ����, ����������� � ���������� ������, ���������� ���� �������� � ������� ������������� ��������������.
�. ������           ���������� � ���������� ������ �� �. ����� (1930), ��� "����� ����������", �� �. ������������, - ��� ��������� ����������� ����������� �������� ���������� ������ � ��������� ����� ������������. ������� ��� ���������� (������������� ��������) ���� �������� � ������������� �. ������. ���������� ������� ����������� �������� ��� ������������� ���������, � �������, ������ � ���������� �. ����������� �������� ������������, ��� ���������, ������������, ���������� �������� ����������, ������ ��������� ������ ��������� (�����������) ������������, ����������� �� ���� ����������������� �������� � ���������� ���������� � ��������. ��� ����������� ���������� �������, ����������, ��������, �������������, ���������������, ��������, ��������, ������, �������������, ����������� ��������, ��������� ������� �����������, ��������� ������, ���������������, �������, ����, ���������, ����������, ����������� ���������, ������, ���������������. ����� � ���� �������� ���� ��������� ��� ����� ������������: ������������, ���������� ���������, ��������, ���������, ����������, ��������� � ������������. ��������������� ���� ���������� �. ������ ������� ��� ���������� ����������� ���������� ���������� � ������, ��� ���������� "������� ���-�� ������ � ������, ������� ������ � �����-���� ����". ��� ����������� ����� ���������������� �������� � ����������� � ����� �������� ���������� �� ����������� �� ����������.
          �. ����������� ����� ������� "����� ����������" � 40-� ��. �� �. �������� ��������� �� ������ ���������, ��� ��� ���������� ������ � ����������� �������� �������������, ����������� ��� ��� ���������������� ��������. ��� ������� � ��� ���������� "���������� � ���������� ��������� �������� ����� ������� ���������", ����� �������������� ��� �����������. ������ "����� ����������" ��������������� �� ��� ����������� �� �����������-������������ �������, � ��� ������������ ������������� ���������. ��� ���� �������� ����� � ���, ��� ���������� �������� ��������� �������� ������� �� "������������� ������" ������ ���������� ������. �� ��������, ��� �������������� ������������ �������.
          �. ����������� ������ ������ ������������������� ������� �������� ��� ��������� - ���� ������������ ����������� (���). ��� ���� ���� �������� ��� ���� "������ ����������": ���������� � ������ � ���������� �������� �������. � ���������� �. �����, X. ��������� � �. ������� (1965) ������� ������� ��� ��� ����� "������� ����������" (����������., 1986; ���������). ����� ���������� � ������ ���������� ��� ���������� � ����������� ������������ � �������� ��� ���������� ����������. ����� ��������� ������� - ��� ���������� �������� ������������ ����� � �������� �� �������.


6.3.2. ������ ��������� ���������� ���������

���� ����������� � ���������� ������������ ��������������� �������������� ������������ ����������� ����������, �� ��. �������� ������� �������� ������� �������� ������ � �������������� ������ ��� ����������� ������������� �������������� � ������� ��������� ����������. ������ ������, ������������ ����������, �� ��������� � ������� ��������, �. �����������. ������, �������� ����� �������������� � � ������� ������� ������������� ������������ ������. �������� �������, ��� ����� ������������ ����� ����������� - ���������� ������ � �������� �������.
          ��������� ���������� � ������ ���������� ��� ����, ���������� � ����������� ��������, �������, ��� �� �������, �������� � ������. ��� ��������� ����������� � �����������, ������������� � ������������� ������������. ��� ��������� ���������� ���������: ���������� - �������, ��� ������������ ����������, � ����� ������������� - ���������, ��� ������������ ������������ ������, � ����������� ��������� ������.
          ��������� �������� ������� ���������� ��� ����, ����������� � ����������� ���������� ��������, �������, ��� �� �������, �������� � �������. ��������� �������� ������� ����������� � ���, ��� ������� ��������� ����� �� ��������, ���������� ������ �������. ��� ��������� ��������� ���������� �������� - ������� ��������� � ������������ - ���������, ��� ������������ ������������ �������.
          ����� ��������� ������������ ����� ����� ���������������� �������� �������� �������. ��������������, ��� ����� — ���������� ���������� ��������������, ������� ����������� ��� ������ ���������� �����������.
          ������ ��. ��������� ������������, ��� ��� �������� ������������ � ������� ����������, � ������� ���������. ������� � �������� ������ � �������� ��������� �������� ����� ���������� ���������� � ������, ������� �������� ��������, ������� � ������, � ���������� �������� �������, ������� ��������� ��������, ������� � �������. ��� ��, ��� � � ������ ��������, ���������� � �. ������, ����� ��������������, ��� ���� �������� ����������� ������������� � ���� �������������� ���������.
          ���������� ����������������� ������ ��. ��������� ���� ������������ �������, ������� ���� ������� ������� ���������. �� �������, ��� ����� ��������� ��������� ������� �������� ������ �������������� ��������� ���������� � ������ � ��������� ������� � ������� ��������� ��������� �������.
          ������� ��������� ������ ��������������� � ���� �������� ������� � ����������, ��� ��, ������� ��������� ������� � ����������� � ��������. � ������ ���� ��������� ����� �������� ��������� ���������. ���� ����������� � ���������� ��������� ���� �� ������������, ���������� � ��������, ����� ��������, ��� ������� � ������� ������� ��������� �� ������ ��� �� ���� ������� �� ���������� �������. ���� ������� ������ ��� �������� ������ ������� � �������� ������������, ������� �� �������� ������� � �������. ��������, ������� � ������� ������� ���������� ������ ������ ��������� ������������� ������� � ���������� �������, ��������� � �����������. ������� ������� ��������� ��������� ������� ���������� ��� ����, ����� ��������� ��� ����, ��� ������� ��������� � ���������� ��������, � ������� �� ������ ���� ����������� � ������������� � �����, ��� �� ���� ������� ��������� ������ � ���������� �������. � ����� ����������������� �������� ���������� ������������ ������� �����������, ������� ������ �� ����������� ���, ����� �� �������� ������� ��������������� � ������� ��� ���������, ��������� � �����������.


6.3.3. �������� ��������� ���������� ������ � ������������� ����������

�������� ������ ��������������� ������������� ������������� ����� �.�. ��������� (60-� ��. XX �.), � �������� ���������� ������ ������� ������ ��������� �� �������� ���������� ��������� ������������ ��� ��������, ��� ������������ � ����� ��� �������� (�������� �.�., 1975). � �� ����� ������ � ������� ������, ����������, ����������� ������� ��������� � ������ ������� ������� ��������� ���������� � ��������� ��������� �������.
          ������������ ������ ���������� ����� �� �������� ������������� ��������, ������������ �� ������������ ������ ���������� ����.
          ��������, �����������, ��� � �����, ��������������� �� �����, ���� ����������� ��������������, � � ���������, ��������������� �� ��������� ������ - ����������������, ���������� ��� ����������, ����������. ������� ���������� � ������������ ������� ������ � ������������������ ��� �������������������� ��������� �����, ����� �������������, ������������ � ���������� ���������� ������ ��� ��������� �������. ��������� ��������� ������� � ������, ������������ ������ ��� ������ ���������� ��������� ���������� ��������. � ���� �������, ����������� ���������� �������� ���������� � ����� � ����� �������������� ������������ ��������, ��������� � ������������ ������������ ��, ��� �������, ��������� � ���������� ����� �����������, ������� ����������� � ��� �����������, ������������ �� ����������.
          ��������� ���������� (� ��������� �.�. �������-�������) - ��� ����������� ��������� ������������ � ��������� ����������, � ������� ������� ����������� ����������� ����� ����������.
          ����� ���������� ����� ������������� � ������ ����� ������������. ��� ����������� ���, ��� ��������� ������������ ��� �� ���� �� ��������� ������ ����������, ������� �������� ������ ���������� �� ����������� ���������� ���������� �������. ���������� ������ ��������������� ������ �� ����� �����������, �� ������� ������������ ����������, � ���, ����� ����������� �������� �������������� ��� ���������� ������ ������������. ������������ � ����� �������������� ������� �������� ��� ������ - ����� ������� � ����� ��������. ��� ���� ����� ������� �������� ������������ ������������, ���������� ����� - �������� ��� "����������� ������� ������������". ���������� ������ ������������ ������� � ����������� ������� ������������, � ���������� ������ �������� - � ������������ �������. ������ � ���, � ������ � ���� �� �������� ����� ���������� ����� ������������� �� �� ���� ����� ������������ � �� � ���������� ���� � ���, � ������� �����������, �.�. ��� ������� ���������� ����������� ���� �������������, � ������� ����������� ����� ����������.
          ���������� ���������� ������ ����� ������������ ��������: �������������� ����������, �������� ����� ���� ���������� ������������ ���������� ��������, � ����������� (��� ���������� ����������).
          ���������� ���������� ������ �������� ��������������� �������������� ����������� ���������� � ���������� � �������������-���������� ������������. ���� ���������, � ����� ������, ����� ���������� � ������ � ����� ��������� ������. ���������� ���������� ������� ����������� �������������� ��������������� ����������, ������������ �� ����� ���������� �����. ���������� ������������ ������� ����������� ����� ��������� �����������, ���������� ������������� ������� �����.


6.3.4. ����������� ������� ���������� ������ � ��������� �������

������ ������ ��-������� ������� �� ����������� ������� ���������� � ������ � ��������� �������. ���� ������� (��������, ��. ��������), ��� ��� ����������������� ������ �� ����� "������ ����������" � ���� ������� ������������ �� �����, �� �� �� ���������� ������ ����� �������� (� ��������, ���� �� ������������ �� ��������� �������, �� � ���� ����� �������� ���������� � ������). ������ ����������, ��� ��������� ���������� ���������� � ������ ������ ����� ���������� � �� ����� ������� ������� �������, �������� ���� ��� ������� ��� �������� � ������-���� �������� �������������. �, �������������, ������� ������, ��� ����� ������������� ���������� � ������ � ��������� ������� ����� ���� ������������� ����������. ������� ������ ����� ���� ���� � ������������ � ���� ��� ����� �������� ���������� � ������ ��� ��������� ������� ��� ������� ���� � �������. ������ ��� ������������ ����� ���� ��� �� �������, ��� � �� ������ ������ ������������ ����� ����������.
          ��������, �������������� �� �����, ������������ ������ ������� ��� ���� ���� ������� ���������. ��� ������� � �������� ������ �����������, �� ����������� ����� ���������� ��� �������� � ����� �������, ������������� � �������������� ���������, ���������� � ��������� �����, ���������� ����� �� ���� ���������������, ������� ������������� ��� ���������� � ����, ���������� ������� ������� ����������, ������� ���������� ����� ������ � ��������� ����� �������. ����� ������ ������ �� �������� �� ������� �������������� � ���������� ������, � ��� ������ ������� ������� ������ ����������� ��������; ������� ��� �� �������� �� ��, �� ������. ��� ������ �� ����� ������� ��������� ����� � ������� ���������� ��������������� � ����� ���������� ����������� ��������� �� ����������� ������ ��������. � �������� ������������ � �������� ������������ ��� �� ��������.
          �������� �� ����������� � ��������� ������� ���� ���������� � ����������� ������� ��� ���������� ����������. ��� ������� �� ������� ��� ����� ������ ����� (��� �� ������������ 100-���������� �����), ��� � ����� ������� (��� ������� �� �������������� ��� ������ �������). �. ����� � ��������� (1969) �������� ��� ���� ������ ������� � ��������������� �� �������� ���������: ������ ������������� ���� � ����������� ������, ������ ������������� ���� � ������ ���������� � ������ �� ������������� � �����������.
          ����������������� ������������, ����������� �.�. �������-�������� (�������-������ �.�.), ��������, ��� ����� �� �������� ���������� ������������ ��������� ���������� ��������� ������������-������������� ������ ��������, �������������� �� ������ ������������� ���������� �������� � ������ ����� �������������� � �������� ����������; ������������� ������������� ��������� �������� � ����������� �� ��������� �������� ���� ��������� ���������� ��� � ���������� � ������� ���������� � ������, ��� � � ������� ��������� �������.

���������� � ������� ���������� ��� ������� �������������� �������� ������� ������, � ��� ������ �������������� - ������ ������; ���������� � ������� ��������� ������� ��� ������� �������������� �������� ����� ������ ������, � ��� ������ �������������� - ����� �������.
          � ������������� ��������, � ������� ����� ������������� ���������� ��������, � ���������� � ������� ��������� ������� �������������� ���������� ������ ���� � ������� ������� �����. � ������������ ��������, ����� ������������� ���������� �������, ���� �����, ���������� ����� �����������, ����������, ��������, � ������� ������ �����.

�� ������ �. ������������, ������������ "������ ����������" �� ������ ������� �� ���������� ������� � �����, ������� � ������� ������� (���������� ������, ���������� ������� �� �������������� � �����������������).


6.3.5. ����������� ���������� ��������� ���������� � ������� ��������

����������� �� ���������� ������� ��������������� ���� ����������.
          � �������������� �������� � ����� ���������� ����� ������: ������ ���������� ������, ������������, �������������, ��������� ������. ���������� ������� ������������ � ������ � �������� ��������� � ������� ������������ ������������ ������ � �������� (����� �������� � ��� �������� ������, � ������� - ���������� ���). � ������� ������������ ������������� ����� � �������.
          � ����� � ������� ������������� ���� �������� ��������� ���������� ������ - ������� ������ ��������� �������, ������������ � ���������� ��������� ������� ������ ��� ��������� ��������. � ��������������� ���������� ��������� ������� ����� ���������� ������� ����������� ����, � � ���� ������� ������ �����������.
          ����� ��������� ������ ������ ��� ������ ����������, ��� ������������ �������� ������� �������, �� � ��������� ��������� ����� � ��������� �� ��������� ������������ ����, ��������� ����� ���������� ������ � ��� ����������� �����������. ����� �������� ������������ ���������������� ������������ ��������� � ������ ��-�� ����, ��� � ��� ����������� ����� ��������� ������ (http://psy.1september.ru/2001/02/5_12.htm; ��. ���� ��������� ���������� ��� ����� 9-11 ���. (�. ����������).


6.3.6. ������� "��������� �������������"

� ������������ �������� ����� ����������� �������, ������� ������ ������������ ������, ��������� ���������� ��������������� ������������ �. �������� ������ ���������� "��������� �������������". � ��� ���� ����� �������?
          � �������������� �������� ����� ����������� �������� ��������� ����, ����� ������ ������� ������ ��� ������������� ������� ���� ������ �� ������� ������������ ������ ������� � ��������� ����������. �������������, ������� ������ ����, ����� ������������ ��������� �� �������� �����, ������������ ��� ������������ � �������� ��� � �������� ����������, �������, � ���� �������, ������ �� ����� �������������������� ������.
          ������������� � ����������. ��� �������� ���������� ���� ������������, ������������� �������� ������� �� ������ �� ����, ��� ������� ���������� � ����� ������������� �������� �� ������ ��������, ������ ���������� ������, �� � �� ���������������� � ��� ������� ����� ��������. ���, ����� ������ ������������ ���, ������� �� ������� ������ ������ ������ ����������, ��� �� ��������, ��� ��� �� �� ����� ������ ���. ��������� ������������� �����������, ��� �������, ������ � ��������� ������. ����� ����, ������� ����� ���� ��������, ��� ������ ����� �������, �� ��� �������� ������ �����, ���������� ����������� �����������, �� ������� �� �� ����������. � ��������, ����� ���������� ��������� ����������, ����� ������� � ����, ������� ������ ������ �� ��������� �� ���� ���������� ���������. ���, ���� �������� ��������, ��� � ����������� ��� ���� �������������� ������� ����� ���������� ������ ������� ����������, ������������� ���� ������� �� ������ �� ������� ������ �����. ���� �� �� ��������, ��� ������� �� ���������� �������� ����� ��� �������������� � ���������� ������ ���, �� ����� ������� ����� �������� �� ������ � ������ ������������ �� ����������, �� � � ���������� �� ������ ����������� � � ������������� ������������ ��������� ���������, ������������� �� ��������� ��������.
          ������� ����������� ������������� ��������� ������ ��� ��������� ���������� ��������������� ����� � ��������. � ������ ����������� ������� ��������� �������� ���� � �����: "�� ��� ����� ������� �� ���������", "�� ������� �� �������� �� �����", "�� ������ ������ ������� �� ������ �����" � �.�. ��� ���� ��� �� ������������ ��� ���, ����� ���� � �����, � �������� �������� ��� ���������.

          ����� �������������. ��������� ������ ������ ����� ��� �������� - �� ������������ ���������, ������������ ���������� ��������� �������������. ������� ����� �������, ��� �� ������ ������� ������ ����� � ������. �� �� ����� ������������, ��� ������� ����� ������������ ��� � ����������, ������ �� ������ � ���� ���������� ������������, �� � � ����� ������. ��� ���� ��������� ����� ���������� ����������� ����� ���� ��������. �������������, ��������� ������ ����� ��������, ��� �������� ��� ������ ������ �������� ���������� ������������, ������ ������� ����������. � ���� ������ ��� ������������� ����������� ���������� ��������, ��������� � ���������. ���� ������ ����������� ����� ���������� �� ������ ���������� �� ���� ���������, �� � ������� � �������. �� �� ����� �������, ��� ��� ������� �������� ���������� ������������� ��� �������� ���������. � ���� ������ ��� �������������, ���� � ������������ ���������� �������� � �� ������ ������ ���������������� �� ��� ���� ������������, �� �������� ���������� (��� ����� � ���������� �������� ��������� ����������� ��������� ������������). ������ � ���, ������� �������������� ����� ������������� ������� ���������������. ����� ������������� �������� ���������� � ����������� �� ���� ��������� ��������� (���� ������ ������� �� ��������� �� ����������� ���, ��� ���������� ������������� ������� �� ����� �������� ���������). ����� ����� �� ��������� ����� �������� ������-�� ���������� ��������, � ����� ������������� ����� ������������-��������� � �� ��������� �� ����������� ������ ���������. ����� ���������� ������, ��� ���������� �������� � ������-�� ������ ��������, ��������� ���������, �� ���������� ������������� � �������� ������ ����� ��������. ���� �����������, ��� �������� �� ������� ������� �� ���������� � ������� ��������, ������� ����������� ��� ������������ � ��������� �������������, ��������� � ������� �������� (������� �������).

          ��� �������������� ����� ����� ���������������� ��������� � ������ � �������� ��������. ���������� �� ����, �� ����� ������� ���������� ������������ � ���������, ������� ������� ������ �������� ���� � ����������� � ����������� ����� ����������. � ���������, ������� ����������� �������� ����, ����� �������������������� ������, ������ ���� �� ������, �� ����������� ������� � ����� ������������ ��������. ���, ��� �������, ������������ ��������� ��� ���� � ���� �����������, ������� �� ��������� ������ ��������� � � �������� ����� ������� � �����. � ����� � ���� ��� ������ � ������ �� ������������������ ���������� ����������. ��� ��������������, � ���� �������, ������ �� ����� ���������� �������� ������. � ���������� ���������� ������ ����������� ��������� �������������. ����� ������� ����������� ��������� ������������� ������ ������� � ���������������, � ����� ��������� ������� � ���� ��� � ����������, ���������� ����������. �������, ����������� ���� ������� ���� "�� ��� ����� ������� �� ���������" ��� "�� � ���� ������� �� ������ ����� ������� ������", ���� ������� ������� � ��������� �������������. ���� ����� ��������� �� �������������, ��� ������ ���� ����������� � ����� ����� ��������� � ��������: � ������, � ����������, � ������ - � ����������� ������������ ��� ����� ��������, ��� � ��� ����������. ��� ������� ��� ���������, ����� ���������� � ����� ���������� �� ������ ����������, �������� ���, ���� �� �������, ������ ��������� ����� ���� ���������� ��� ������������� ������ ���� � ����.
          ���������� ����� � ����, ��� ��� ������� �������������, ������������� �� ��� ������ � ������������� ����������������� ��� � ����, � ������ �������� ��������� ��� �������� ���������������. ��� �������������� ������ ���������� �� ����. ��������������, ��� ����� �����, ��� ����, ���������� ������������� ������� ��������� ������������, � ������ ����� �������������� ����������� ��������� ������� �������� � ����� ������������. ������ ������ ����, ������� ����� � ������ ���� � �������� ������������������ �� ���������, ����� �������������� ��� ��������� ����������� � ������������ ������, � ������ ����� ������� ������ ����������� ��� ���������.
          � ������ ������ ����������, ����� �������, �������� �������� �������������, ��� ������ ������ �������, ������������ �������� ��� ������ ���������, �������� � ���������� �������� ������ �������� � ��� ����� ��������� ���������� ����������� � ������.
          � ������� �� ��������� ������������� ����������� �� ���� ��������: ��������� ������� � �����, �� ���������� ����������� ������, ���� ���� ��� �� �� ������ ���������, ��������� ������������� ����������. � ����� ����������� ���������� ����� �������������� ����� �������� ������� ������ �������������� ��������� ��������, ��� ������ �� ���������������, ���������� ���������������� ������� ��� �� ��������� � �����������. � ���� ���������� �������������� �� ������ ���������� ���������� ������� � ���� ���������������, �� � ������ ����������� ������� ��������� �� ���������, ������� �������� ���������� ��������� ������������� � ���������� ���������. ���� ������������ ��������� ���������� �������� �������������, ������� ������ ����� ����������, ��� ����������� ��������� ������ ����������� �������� ������������ ���������� ���� � ����������� ����������� � ������������ ������� ������� ������. ��, ����������, �������� ����� �������� ��������� ������ ��������������� ������ ���� ������. ���� �� ����, ��� ��������� ���������� � ����� ��������� � ������ �� ��������� � �������, ������������, �� ������ ������ �� ����� ��������, �� ���������, � ��� ��������� �������� ����������� � ���������������� �������� ���������� ������.
          ��� ������������ ��� ��������������, �������� ������� ����� �������� ������������ ��������, � ��� ����������� �������� ��������� ������������� �������� ����� �������, ��� ��� ��������� �����������. ��������� �������������, ����� �� ������ - ��� ������� �������� � ������� � �� ��������. ��� ����������� ����� ��������� ��� �������� ������. ����� �������� (�� �������, ����������, ��������������� ���������) ������ ����������, ��� ���� ����� ������ �������� ���������� �� ��������� ������������� � �������� ��������� � �����������. � ������������ ������ �������, �������� � ������ ������ ��������� ������� ��������������, ���, ������������, ����� �� ������ - ������� ����, ���������� ����� � �������� ����. � �������� ���� ����� ������, ����� ���������� ���������� � ��������. �����, ������� ����� ����� ������� ������� � ������ ��������� �������, �������� ����� �����������. ���� ����� ����������, ��� ��� ����� �� ����� ������ ������ � ���������� � ��������� ���������� ���������, ���� � ��������� �� ������������. ��������, ������� � �������������, ���� �������� ����������� (http://www.voppsy.ru/journals_all/issues/1999/991/991013.htm; ��. ������ �.�. ���������� "��������������� �������� � �������� ��� ���������-�������������� ��������").


6.4. ������������ � �������� ������� ���������




6.4.1. ������������ ������� ���������

����� �� ����� ��������� ������� ����������� � ��������?
          ����� �������� �� ���� ������, ���� ������� ���������� �� ���� ������������, ������� ������ ���� ��������, �������� � ������-�������������� ���������������� ��������. ������ �� ���� �����, �� ������ �.�. �������� (������� �.�., 1997; ���������), ����� �������� ��������� ���� ������������ ��������, ������������ ������������� ���� �����:

  1. ������-�������������� ������������.
  2. ������������ �� ������������ ����� ������������.
  3. ������������ �� �������������� ����� ������ �������, ����� ���������, ������������� ���� ���������.
  4. ������������ �� ����������������� ���������������, ���������� � ������� ��������� � ����������� ����������� � ��������� �������.

����� �������� �������� ������ ������������ � ����� ��������� ���� ���������� ����������, ���������� ����������� � ��� ������� ������� � ��������� ����� ������������, � ����� ��� ���� ������� ���������� � ���������� �������, ��������� ��� ����, ����� ��� ���� ���� �������������, �������� � �����������������.
          �������� ���������� ��������� ������. �������� ���������� ��������� ������ ���������� ��� ����� �������� ������ �� ���� ������.
          ������ ��� ����� �������� �������� ������� ������ ������ �� ������, ����� ����������, ����� ������� � ���� ������. ������� � ������������� �������� ��������� ������� ���������, ��� �� ��� � � �������� ��������, ���� ���������� ��������.
          �������� ���������� ��������� ������ - ��� �������� �����. ������� ����� ��������� ����. ������� � �������� �������������� �������� ��������� � �������� ������������ ����� "�������������� ������������", ������� �������� � �������� ��������� ������ � ����������. ��� ����� ����: ���������� �������� � ����������� �������, ������������ ���������� ������, ������������ ��������� � ������������� ���������� ���������, � ����� ������� ���������, ����������� ������� ��� ������ �������������, ������������ ���������� ������ � ������� ������������ ��������� � ���� ��������.
          ��� ����������� ������������� ���������� ������� �� ������ ��������������, ������������� ������������ � ��������.
          ����� ������ �� ���� ������� �� ������ �� ��������� �������������� �����������, �� � �� ����, �� ����� ���������������� ����� � ����������� �������� ������ ��� �������. ������� ����������� �������� ������������ ������ ������ �� ���� �������� ���������� ���������� ���� ��������� (������� �.�., 1987. �. 136-138).
          ���� �����������, ��� ������� ��������, ������� ������� ����������� � ��������, ����� ����������� ������� ���� ����� - ���������� ��������, �������� ������� ���������� ������ � ��� ���������� ������, � ������ ������� ������ ������������, �������������� � ���������������������, � ����� �������� � ��������������� ������������� �� ������������, �������������� � ���������������������. ��� �� ����������� ����� ������, �������� � ����������?
          �.�. ������� ������������, ��� ������ ���� ����� � ������� ����� ��������� � ����� ����������� ��������� �����: ������������ ��������� �������; ���������� �� ������ ���� ������� ����� �����; ������������� ������������ ������ ��� ���������� ���� �����; ��������� �� ���� ������ ����� �������; ������������ ������ ������� � ���������� �� ��������; ��������� � ���� ������� ����� ������� (�����������������, ������������ � ��.).
          �.�. ������� �������� ��� �������� ���� ������������ � �������� ������ ��������� (������� �.�., 1997).

          ������ ����, ������ ���������� "����� �����" ������� � �������� ����� ����������� �������, ����� ����������� ������������ ��������, ������� ���������� ����� � ������������ � ��� ������ ���������. ���� ���� ��������, ��� �������, �������� �� ��� ��������� � �������� �����������, ��� ���������� ������������ ������������, ����� ��� ������� � ��� ������������� ������ ��������������, �������. ���� ��� ������� �������� ���������� ���������� �����, �� � ��� ��������� ����� ����������� — � ����� ���� ������������, ���������� � ��� �������� ������������� �����������. � ����� ��������� ���������� ��� ����� ���������� ����� ������� ����� � ��������� ������������.
          ��� ���� �� ������ �������� ������������ ������ ������� � ������� ����� ����. ��������, �� ����� ������������ � �������� ������� ����� - ������� � ������� �����, ���� ������ ������ � ��� ��� ���. �������� �� ��������� � �������� ����������� ��������� ���������� ��������, ������� ���������� ��������������� ������� ����� ���, ����� ������������� ������ ����� ������� ������� � ���� ����, ��������, �������� ������ �������� ������ ������. ��� ���� ������� ������ �������� �� ������� ����������� ������ � ��������� ��� �� ��� ���, ���� ������� �� ������� ������ ����������� � ����� ������������ � ������� �����. ����� �������, ������������, ��� ������ �� ���� �� ������� ������, ���� ����� ���������� ������, ��������� ��� ������� �������. ��� ����� � �������� ���������� ������� ����������� � ����� ����� � ������������, ��� ���� ������ ������ �� ����� � ����� ������, ������ ���������� ���������. ����� ������� �������� ����������� ������� ��������� �����, � ����� ������� � �������� ������� ������������ ������� ������������� ��������� � ������� ����� ����� ���������.

          ������ ���� ����������� � �������� ����������� ������������� ��� � ������� "�����" ����������, �����, �������, ���������� �������������� ��������, ������� �� ������� ����������� ������ � ���� �������������� � ������� ��� ����������� ������ ���������� ���������� �� ������ ���������� �� ��������� �������� � ������� �����������. ��� �������� ������������ "������ ����".
          ����� ���� ������ � �������� ���������, �����������, ��������, ��������������, �������. ������ ���� ����� ������ ���������, ���������� �����, � ������� ����� � ��������� ������, �������, ���������, ��������, �������� � ���� �����. ����� ������ �����, ��� ���������� ��� �������� � �������� ��������� � ���� ��� ������� ������� (��������, � ������� �� ������-�� ��������, � �����-�� ������ � �.�.) ��� � ������ �������� � ���������� ���� ������������ �� ��������� ���� ��������, �� � �� ���������� ���� ������ �� ������ ������. ��� ����� � ������� ��������� ������ ��������� � ����� ������� ��� � ����� �������� � ����������� � ��������� ��, �.�. ��������� ����� ������� �����.
          ��� ��������� �.�. �������, ������� � ����� �������������� ������ ������ ������������ ��� ������������ � �������� ������ ��������� ��� ���� ����. ����� ����, �� ������������ ��������� ��������� ������� ���������� ������� ���������, ����������� �������� ��������, ����������� � ����������� ������, �������� ������� � ������ ������ ������� (��������, ��������� ����� ������� � ������, � ���������� � ��� ������ ������). "...����� ���������� ������ �������� �����, �������� ����� � �����, ������� �������� � �������� ���������� ��������, ������������ �� ���� ������� � ������� �����. ���� ���������� ����� �������� �� ����� ������������, ��� ������������ ������" (��� ��).
          �.�. �������� �����: "...� � ������ ����, ����� �� ��������� ������� ��������, ����� �� ������ ��������, � ������� ���, �����, ����� �������� ����� � �����, ����� ��� ����� ��������� ����� ��� ���������. ���� � �������� �������, ������������ ������������ �������, ��� ���� ���. ���� �������� ��������� ��� ������ ��� ������� ��������, ���� ��� � ����� ����������� ��������� ��� ������, � ��� �������� ��� ����� ������� "������� ������" � "�������� ������", "������� �����" � "������� ����". ���� ����� ������� ������ ������������ "����������!", ������� ������� ����� ����������� �� �������� �������" (�������� �.�., 1947. �. 379). "����������!" �������� �� ��� ����, ��� ���������� ������������������ � ������� ���������� ����������� ������������, ���� ��� �������, ��� � ������� ���� ������������ �������� ����� ���� ��������� ������� �������� �� ����������� �����������. ������ ������� ������������ �.�. ��������� ��������� �������, ��� ��������� "����� ��������� �����" ��� ���� ��������, ��� ������ ������ ��������� �� ��� ������������� ��������, � ������ ��� ���������������� �������������� ��������� (���, ��� ������ �� �.�. ��������, "���� �������������") ������� "�������" ������������, �.�. ������������, ����������� �� ������ ���������-��������������, �������� �� ��������� � �������� ������. ����������, ���� �� �������� �������, ��� ������ ��������� ����� �������� ��������� ��������: ������� �������� ����� �������� �������� ���-���� �������������� �����. ��� ���� ����� ����� ������������ "��������", ����� �� ��������� �������� �������� (��������) ������������� ���������, ������������ �������� (������� �������� ������������), ��� ��� ����� �������, ��� "�������" ������������ ����� �����������, ���� � � ���������� �����, ��� ���� �������� "����������" �� ������ ��� ������, ������� � �������� ����� �� ������ ���� �����������. �������� "�����������" ������������ ������ � ���� �������������� ������������ ������ (http://www.pirao.ru/strukt/lab_gr/g-fak.html; ��. ������ ������������ �������� ������������ ��������).


6.4.2. �������� ������� ���������

��� ����, ����� ������������ � �������� ������� ������������� ���������, ����� ������� �� ��������� �������� � ������� ������ � �������������� � ���, ����� ������������ �������������� ���� �������������� ������������, ���� �������������� ����������� �� ��������� ��������. ��� ����� ���������� ������������ ��������� ������������ ���� �������� � ����� ��������� ��������� ��������� �� ������, ������������ ������������� ������.
          �������, ������������, �������� �������� ����������� �������� �������� ���������� �� ������ ��� ��������� ���������, �� ���� ������ �� �������� ������� � ����� �� ��������� ����������, � ���� ���� ������, ��� ����� ���� ������� �������� ��������� ������������ ��������.

����� ���������� ����� ������������ ���������� ���� ������, ������, ��������� � ����� ����� ������� ��������� ����������� ������������ �������, ��������� �������� � �����������.
          ����� ������������ � ��������� �������� ����� ������������ ���������. �.�. ������� �������� ��������� �������� (������� �.�., 1997; ���������).
          �������� "��������� �������". � ����� ����� ������� ���������� �������� �����-�� �������������� �������, �����������, ��� �� ���������� ���� ����������, �� �������, ��������, ��� ����� ��������� �������� �������� ���������. �� ������ ������������, ��� ������� ������ �� ���������� ����� ������� �� ����� ������������.
          ��������, ��� ���������� �������� ������� ��������������� � ���������� �������� �������� � ������� �������� ��������. ���� ����� ��������� ������� ��������� �������, �� ��������������, �� �� �� ����������� ����� � ������� ����������� ���������� �������� ��������� ��������.
          �������� ���������� �������� ������� �����. ��� ������������, ��� ��������������� ������� ������� � ���������� ������ �������������� ��� ������� � ���� ���������� ���������, ����������� � ���� ���� �� ���������� ��������������� ������ - ���������� � ������������� ������� ��������. ��� �������� ����� ��������� � ���� ���������.
          ������ �������. � �������� ����� ������� ������ ����� ��������� �����-�� ���������� ������� ������. ����� ���������� ��������� �������� �� ������� �������, ����������, ��� ������ ������ � �������� ������ �� ������, ���������� ������ �� ������, ������ �����-���� ������� ��� �����. ������, �� �� ���� ������� �������� ��������. ����� ����� 10-15 ������� ������������ �, ������ ��������, ���������, ��� ����� ������, � ��� ��������� ������ ���� �����. ��� ����� �� �������� ������� � �������� ������� ������-�������������� �������.
          ������ ������� ���� �������� ������� � ���, ��� ������� ������������ ����� ����� ����� �������, ����� �������� ������ ���� ��������� ������������ ������, �� �� ��������� �� �������. ����� ��������� ������, ������� �������� ������� �������� �� ����. � �� ��������� ����� ���������, ��� �� �������� ��������� ������� ������ ��� ���� ��������� �� �����.
          �������� ����������� ����� � ��������. ����� ����������� ��������� ���� ������� ���������� � ������: "�� ����������� �������� ����. ��� ����, ����� �������� ���������� ������� �������� � ���������� ������� ��� �������� ������ �� ���, ������� �� �������, ������� �������� ������������ ����������, �� �������� ���������� ���� (�������� ����, ���������� ������ � �.�., � ����������� �� ��������� �������� ��������). ��� ����� �����, ��� ������, ����� �� ��������, ��������� ����� �������� (������� ���������� ������ � �.�.), �� ������� �� �������� ��������� ����. ���� ����������� �� ������� �� ��������� �����".
          ������ ����������� ��������, ������� �� ��������� � �������������� ���� ����������� ����� ������ �� ��������� ��������, � ��������� �� ���������.

(http://www.psy.msu.ru/about/lab/ht.html; ��. ����� ���������������� � ������������������� ������������ "������������ ����������"),
           (http://psychology.net.ru/articles/d20020106230736.html; ��. ��������������� �����).

*******

������� ������������ ������ ����������������. ������ ������� ������������ �� ���������� � ������������� ����. ���� ����� ��� ��������� � ������� ������������������ � �����������. ���� �� ��� ����� �������� �������� � �������������� ������� ������������, ������ - ��������������. ������� �������, ��� ���������� � �������������� ������ �������� �������������� ����� ��������� � ���� ������������.
          ������� ������ ����������� �� ������ �� ����������, �� � �� ���� �� ������������. �������� ��������� ���������� ������, ��������� � ������� ������������ � ������. � ���� �������� ������� ������ �������� ����������������, �.�. ������ �����������.

������

������� ��������

  1. ����
  2. �������
  3. �����
  4. �������
  5. �����
  6. ����� �������
  7. ����� ���������� ������
  8. ����� ��������� �������
  9. ������������� ����� ��������
  10. ������ ��������������
  11. ������ ����������
  12. ������ �������
  13. ���������
  14. ����������
  15. �����������
  16. ����������� ��������������
  17. ����������
  18. ����������
  19. ���������
  20. ����


������� ��� ������������

  1. ����� �������������� ��������� ��� ��������������� ���������.
  2. � ��� ���� �������� ����������� �������?
  3. �������� �������� ��������� ������.
  4. ��� �� ������������� ������ ������������� ����� ��� �����������?
  5. ��� ����������� ��������� �������: "�����", "���������" � "������������� ����� ��������"?
  6. ��������������� �������� ������� �������.
  7. �������� �������� ��������� ������� ���������.
  8. ����� ������ ������� ������� �������� �.�. ��������?
  9. ��������� ������������� ������� ������� �� �.�. ��������.
  10. �������� �������������� � ������� ������� ���������.
  11. � ��� ����������� ���������� �������� � ������������� ����� ��������?
  12. ����� ���� ��������� � ������ � ������������� ����� �������� �������� �.�. �������?
  13. �������� �������������� � ������������ �������� �������.
  14. ������ ��������� ������������ ������� ���������?
  15. �������� �������� ������ �������������� � ���������� ������� ������� ������������.
  16. �������� �������� ����� ���������� ������� ������� � ������� ��������.
  17. ����� �������������� ���� � ������������ ������� �������.
  18. � ��� ���� �������� ��������� ���������� ������?
  19. ��� ���������� ��������� ���������� � ������ ��������� ���������?
  20. ��� ���������� ��� �������� ��������� ���������� ������ � ������������� ����������?
  21. ����� �������������� ����������� ������� ���������� ������ � ��������� �������.
  22. �������� ����������� ���������� ��������� ���������� � ������� ��������.
  23. � ��� ���� �������� "��������� �������������"?
  24. �������� �������� ����� ������������ ������� ��������� �� �.�. ��������.
  25. ����������� ����������� �������� ���������� ��������� ������.
  26. ����� ����� ����������� ����� ��������� ������ ���� ����� � ������� �� �.�. ��������?
  27. � ��� ��������� �������� ������� ���������?
  28. ����� ������, �� �.�. ��������, �������� �������� ��������� ��� �������� ��������� �������� � �������� ����������� ��� �������?


������ ����������

  1. ������� �.�. ��������� ��������������� �����. �., 1995.
  2. ������� �.�. �������� ������������ ��������. 2-� ���. �.; �������, 1997.
  3. ���������� �.�. �������� ������������ ��������������� �������� ��� �������-��������� � ����������������� ��������: �� ���������� ���������-�������������� ���������� // ������� �������������� � ���������������� �������� / ��� ���. �.�. �����. �., 1973. ���. 2.
  4. ������� �.�. ��������������� ��������� ��������� ��������. �., 1990.
  5. ������� �. ��� ����� ����������: � 2 �.: ���. � �����. �., 1992.
  6. ������� �.�. ������ ��������� � ������������. �., 1988.
  7. �������� �.�. ������������, ��������, ��������. �., 1975.
  8. ����� �.�. ������� �����, �������������� � ���������� ����������. �., 1991.
  9. �������-������ �.�. ������������� ��������: [����� ������]: ����. �������. �., 1998.
  10. ������� �.�., ����� �.�., ����� �.�. ������������ ��������� ������: ��. ��� �������. �., 1990. 192 �
  11. �������� �.�. ��������� ������ ������� ����������. �., 1984.
  12. ������� �.�. ���������� � ������� ��������� ������� ������������ // ����. ����������. 1987. � 5.
  13. ������������ �������� � ������ � ���������� / ��� ���. �.�. ��������. 1986.
  14. ������� �.�. ��������������� ������ �����������: ������� ��� ��������� � ��������. �., 1997.
  15. ��������� �. ��������� � ������������: � 2 �. �., 1986. �. 1, 2.


���� �������� ����� � ���������

  1. ��������� ��� ��������������� ���������.
  2. �������� ����������� �������.
  3. �������� ��������� ������.
  4. ����� ��� ����.
  5. �������� ������� �������.
  6. �������� ��������� ������� ���������.
  7. �������������� � ������� ������� ���������.
  8. ����������� ���������� �������� � ������������� ����� ��������.
  9. ���� ��������� � ������ � ������������� ����� ��������.
  10. �������� �������.
  11. �������� ����� ���������� ������� ������� � ������� ��������.
  12. �������� ��������� ���������� ������.
  13. ����������� ���������� ��������� ���������� � ������� ��������.
  14. ������� "��������� �������������".
  15. �������� ������� ���������.


��������-������� (������)

  1. ���� ��������� ���������� ���
  2. ���� ���������������� ��������� ���
  3. ���� ���������� ���������� ���
  4. ����������� ������������� � ����������������� ������� ���������� �������� �� ���
  5. ������� ���������� � �������������� ���������� ���������� ���������� ���
  6. ����������� ��������������� ����� ����� ��������������� ���������� �� ���
  7. ������ ������������ �������� ������������ �������� �� ���
  8. ��������������� �����
  9. ���� ��������� ���������� ��� ����� 9-11 ���. (�. ����������)m
  10. ������ �.�. ���������� "��������������� �������� � �������� ��� ���������-�������������� ��������"
  11. ������ �.�. ������� "���������������� � ���������� ��������� ��������� ��������"